«گذشته» ناامیدکننده است وطولانی / نقد جف اندرو در "سایت‌اندساوند"

جف اندرو / برگردان: آرمان حدادچی: با توجه به نقدهای مثبت و فروش نسبتا موفقیت آمیز ”یک جدایی“ و سلف اش ”درباره الی“، انتظارات به طرز قابل باوری از فیلم اصغر فرهادی در کن، گذشته، بالا بود. اما امیدواری ها از اینکه فیلم جدید قوی تر از فیلم برنده خرس طلایی باشد، تا اندازه ای با یک حس کنجکاوی که به چه میزان نویسنده – کارگردان ایرانی با فیلم برداری در کشوری بغیر از کشور خودش تطبیق پذیرفته باشد، در هم آمیخت.

شاید خود فرهادی تا حدودی از حکمت انتخاب پاریس و حومه اش بعنوان محل فیلم برداری ”گذشته“ شگفت زده باشد، چرا که یکی از سه شخصیت محوری فیلم اصالتا ایرانی است. در شروع فیلم ماری (برنیس بژو) بدنبال شوهرش احمد (علی مصفا) که مدت طولانی از او جدا زندگی می کند به فرودگاه می رود. او از تهران برای نهایی کردن کارهای طلاق شان آمده است که ماری بدلیل رابطه با سمیر (طاهر رحیم) به شدت به دنبالنهایی کردن آن است. اما زمانی که احمد وارد داستان می شود، ماری از او در مورد دختر نوجوانشان لوسی (پائولین برلت) که از رفتارهای اخیر مادرش دل خوشی ندارد کمک می خواهد.

به مانند دو فیلم قبلی، ”گذشته“فیلمی است که به شدت به تفاوت های ظریف اخلاقی و روانشناسانه ی فیلم نامه تا جزئیات معین محیط پیرامونیبستگی دارد، تا جایی که فیلم در بعضی لحظات کاملا تئاتری بنظر می رسد. اما در جایی که رازها و دروغ های فراوان حس کاملا باورپذیر و ذاتی ای در فیلم”یک جدایی“به شخصیت ها که بطور پیوسته و یکنواختی در موقعیت های بغرنج قرار می گرفتند می داد، در فیلم جدید بعضی افشاگریها غیرقابل باور و تا حدودی ساختگی بنظر می رسد.

این موضوع همراه با روایت درهم (بعضی ادغام های نابجا در فیلم وجود دارد و گاهی اوقات یکی از شخصیتهای فیلم بسادگی در تعدادی از صحنه ها حذف می شود) توانایی بالایی برای پایان های متعدد در طول فیلم می دهد که نتیجه آن طولانی شدن بیش ازحد فیلم است. بعلاوه بدلیل تعداد بیش از حد تغییرات در تم وموضوع اصلی فیلم گفتن این نکته که فیلم چه کسی را دنبال می کرد و یا چه موضوعی را بیان می کرد سخت می نماید.

در مجموع اگرچه بعد از ”یک جدایی“ساختن فیلمی در حد آن سخت بنظرمی رسید، اما حتی در مقایسه با چهارشنبه سوری و درباره الی، فیلم جدید کمی ناامید کننده است و این ممکن است بدلیل زیرکی فیلم در نداشتن داستان ملودرام همانند فیلم های قبلی باشد. بنظر می رسد در آن فیلم ها تزویرها و طفره روی های شخصیت ها پاسخی است به یک فرهنگ و جامعه به شدت منحصر به فرد، در حالیکه در اینجا با شخصیتهای انتزاعی و تعمیم یافته تری روبروهستیم.

 

http://caffecinema.com/foreign-cinema/1392-02-26-10-16-55

29 اردیبهشت 1392